USTAŠKE PRETNJE SRBIMA U VOĆINU: Proći ćete kao '43.

Prilikom osveštenja spomenika žrvama ustaškog terora, u Voćinu u Slavoniji pronađena je aktivirana bomba kašikara, ispod koje je bila ispisana preteća poruka Srbima. Kašikara je bila postavljena u položaj iz koga bi se na najmanje vazdušno pomeranje skotrljala i aktivirala prilikom pada među učesnike

Kako li će ove godine proći Srbi prilikom obeležavanja godišnjice stradanja stanovništva u selu Voćin u Slavoniji, kad je ustaška vojska Nezavisne države Hrvatske 14. januara 1943. godine ubila 142 nedužna srpska civila? U nekoliko prethodnih, okupljanje na dan komemoracije izazvalo je niz negativnih reakcija domaćeg, hrvatskog stanovništva, a 2013. godine u znak protivljenja oštećena je srpska pravoslavna crkva. Ipak, najveći incident, koji je okarakterisan kao pokušaj terorističkog akta, dogodio se 2007. godine, kad je u Voćinu osveštavan spomenik stradalim Srbima. O ovom događaju, međutim, nijedan hrvatski medij reči nije napisao, a nažalost, o njemu su ćutali i predstavnici Srba u Hrvatskoj. To je i jedan od razloga što do danas nisu poznati rezultati istrage koju je pokrenula tamošnja policija.
Naime, 14. januara 2007. godine, prilikom osveštenja spomenika, pronađena je aktivirana bomba kašikara, ispod koje je bila ispisana poruka "Proći ćete kao 43." Ovom događaju prisustvovalo je oko 50 Srba, kao i predstavnici srpske ambasade u Hrvatskoj. Među njima i tadašnji ministar savetnika srpske ambasade Ljuba Milanović, koji je, kako je zapisano u belešci s ovog događaja, prvi uočio bombu.
- Da, prisustvovao sam tog dana osveštenju spomenika žrtvama fašizma, u svojstvu zamenika ambasadora Srbije u Hrvatskoj. Došlo je i oko pedesetak Srba, zatim sveštenici, još nekoliko zaposlenih u ambasadi, a govor je trebalo da održi jedini koji je kao dečak preživeo pokolj ustaške vojske u tom mestu... Okupili smo se, čekamo da taj čovek izađe pred okupljene i da govori. Zagledao sam se u spomenik, koji je u obliku obeliska i visok negde oko 2,5 metra, i na zaravnjenom vrhu, na ivici, ugledao bombu, položenu kašikaru. Da ne dižem paniku, prišao sam organizatoru skupa i rekao mu šta sam video. Okupljeni su odmah udaljeni od spomenika, a ubrzo je stigla i policija."
Tokom akcije uklanjanja bombe, kontradiverziona ekipa potvrdila je da je u pitanju kašikara, na kojoj je bio izvučen osigurač, a bomba je bila položena na hartiju na kojoj je velikim slovima bilo ispisano "Proći ćete kao 43".
"Kašikara je bila postavljena u položaj iz koga bi se na najmanje vazdušno pomeranje skotrljala i aktivirala prilikom pada među učesnike. Na sreću, sve je prošlo bez žrtava, a naša ambasada je odmah potom obavestila predstavnike hrvatske vlasti i zatražila da se hitno reaguje i da se reši ovo krivično delo. Obavestili smo i Milorada Pupovca, predstavnika Srba u Hrvatskoj, kao i predstavnike našeg Ministarstva inostranih poslova, ali oni ni na koji način nisu reagovali, kao da se to u Voćinu nije ni desilo. Istovremeno, negde u Vojvodini, ispisan je bio grafit uvredljivog sadržaja za Hrvate. Njihovi političari i mediji danima su zbog toga pozivali srspke vlasti na odgovornost, da se reaguje, da se to osudi. O kašikari ni reč."
Ustaše su 14. januara 1942. godine ubile 350 srpskih civila iz sela Jorgići, Zubići, Dobrići, Kometnik i Sekulinci. Reč je o pokolju nedužnih civila srpske nacionalnosti počinjenom u znak odmazde za partizanske akcije na Papuku. Dva dana ranije, u borbi između partizanske čete i ustaške jedinice poginula su petorica ustaša, a dvojica su ranjena, od kojih je jedan kasnije umro. Partizani su se povukli prema Papuku, a ustaše su se vratile u Voćin i sačekale pojačanje iz Osijeka, Belišca i Virovitice. Oko 300 ustaša i domobrana 13. januara počelo je da pljačka i pali kuće. Oni koji su pokušali da pobegnu ili su pružali otpor, na licu mesta su ubijeni, a svi ostali su uhapšeni i odvedeni u Voćin. Ustaše su sledećeg dana saonicama prevezle pobijene Srbe u zajedničku grobnicu, koja je iskopana istočno od Voćina, uz korito reke Voćinke. Pobijeni su gotovo svi muškarci tih sela. Bio je to do tada najveće stradanje nevinog stanovništva u Slavoniji.
- Uterali su nas u mali podrum, a kako nije bilo mesta za sve, one prve naterali su da legnu. Mene je iz grupe izdvojio žandarski narednik Luka Mustafić, jer je primetio da sam dečak od 15 godina. Uzeo me za ruku, izvukao iz podruma, odveo u prostorije opštine i pustio kad je sve bilo gotovo, nakon streljanja. Uspeo je da spase još devetoro osoba koje su dobile zadatak da pokopaju ubijene - reči su jedinog živog svedoka tog vremena - Sava Bojičića, koji je trebalo da govori na osveštenju spomenika 2007. godine.
HRVATI TERETE SRBE ZA 1991.
Hrvatski nadležni sudovi već godinama vode postupke za ubistvo 47 hrvatskih civila u Voćinu 12. i 13. decembra 1991. godine. Prema izveštaju Amnesty International, srpske paravojne snage, među njima Beli orlovi i "četnici", pre povlačenja su ubili najmanje 42 Hrvata, medu njima i žene i starce, u selima Voćin i Hum. Istragu zločina nad Hrvatima u Voćinu pokrenuo je 1992. Županijski sud u Osijeku, a 2016. u Županijskom sudu u Zagrebu podignuta je optužnica protiv Borivoja Radosavljevića, ondašnjeg komandanta štaba srpske teritorijalne odbrane Podravska Slatina, te protiv još 31 osobe, kojima se sudi u odsustvu.