ZASTRAŠUJUĆE: Najstariji led na Arktiku je pukao prvi put u istoriji

Deo ledenog brega na severnoj obali Grenlanda poznat kao “poslednja ledena površina”, debljine gotovo četiri metra, počeo je da puca.

Na ovom području Arktika nalazi se, naime, najstariji i najgušći led u tom regionu koji je, sve dosad, odolevao efektima klimatskih promena.

Dok pucanje morskog leda u ovom delu Arktika nije nikada u prošlosti bilo dokumentovano, ove godine se prema izjavama stručnjaka dogodilo čak dva puta zbog toplih vetrova i veoma visokih temperatura, piše londonski Gardijan.

Pre nego što se sam, bez bilo kakve podrške, hrvatski fotoreporter i putopisac Davor Rostuhar 2016. uputio u osvajanje Južnog pola, koji je i osvojio januara ove godine, u nekoliko navrata je boravio na Grenlandu, gde je bio svedok poblema koje na tom području prouzročuju klimatske promene.

- Na krajnjem severu Grenlanda žive poslednji Eskimi koji su lovci, po moru love ribe i kitove iz kajaka. Njihov je život vezan uz more. A topljenje leda razdvaja porodice, utiče na njihova putovanja jer je morski led za njih poput autoputa, ali utiče i na ponašanje životinja. Stoga se događa da polarni medvedi koji žive uz obalu dolaze u selo i napadaju ljude i decu jer nemaju više hrane, a i topljenje leda utiče na eroziju obale - naveo je Rostuhar.

Objašnjava da se menja i cirkulacija okeana pa dolazi do migracije riba i kitova.

Za morski led kaže da je specifičan. Radi se o morskoj kori koja na Grenlandu zimi bude debljine i više od dva metra, a leti se topi.

Ali, pre su zime duže trajale pa se led ne bi otopio i tako su nastajali čvrsti ledeni bregovi višegodišnjeg leda koji je iznova preživljavao leto.

Sada se, međutim, taj led tanji, puca i topi.

- Na Arktiku nije manje leda nego je manje višegodišnjeg leda - kaže Rostuhar.

Vode na severnoj obali Grenlanda nalaze se u jednom od najhladnijih delova Arktika i pretpostavljalo se da će to područje među poslednjim biti zahvaćeno efektima topljenja. Međutim, nakon neuobičajeno toplog februara i visokih temperatura početkom avgusta, pretpostavke su pale u vodu.

Topljenje leda sada je stvorilo najveći jaz od obale ikada zabeležen.

- Gotovo sav led na severu Grenlanda je razbijen u manje površine i mobilan je - rekla je Rut Motram s Danskog meteorološkog instituta za Guardian.

Drugi stručnjaci na društvenim mrežama fenomen su nazvali “zastrašujućim” jer se led na Arktiku nezaustavljivo i sve brže topi kao rezultat klimatskih promena.

Količina morskog leda nastavila je da opada početkom leta, a stručnjaci veruju da će početkom septembra biti najniža u posljednjih 40 godina, otkako i postoje merenja.

- Tokom dve sedmice u avgustu količina leda pala je na oko 65.000 kvadratnih kilometara dnevno, nešto brže od proseka u periodu od 1981. do 2010. godine koji je tada bio 57.000 kvadratnih kilometara dnevno", saopštio je Nacionalni centar za podatke o snegu i ledu, a NASA je nedavno izjavila da je maksimalna količina morskog leda ove godine ponovno rekordno niska nakon tri uzastopna rekordno niska merenja iz 2015, 2016. i 2017 - preneo je zagrebački Jutarnji list.