Scena
05.06.2016. 06:50
ekspres
ŠERLOK HOLMS: Sve što niste znali o najpopularnijem detektivu svih vremena
Omiljeni karakter svih onih koji od književnosti i filma traže više od opuštanja, a sa sedamdesetak glumaca koji su ga tumačili u više od 200 kinematografskih adaptacija, u Ginisovoj knjizi rekorda navodi se kao "najportretiraniji lik na filmu"
Od kada je škotski pisac i lekar ser Artur Konan Dojl 1887. godine izmislio ličnost Šerloka Holmsa, londonskog detektiva iz Ulice Bejker 221b, ovaj lik je sinonim za dobru detektivsku priču.
Istraživač britkog uma, neobičnih talenata i upečatljivih mana, poput sklonosti ka opijumu, glavni je lik u ukupno četiri romana i 56 kratkih priča.
Nastao po liku i delu neobičnog profesora
Konan Dojl je lik Holmsa stvorio prema svom profesoru s edinburškog medicinskog fakulteta Džozefu Belu koji je znao na temelju opažanih detalja da da zaključke o životu slučajnih prolaznika.
Holms je popularnost stekao štampanjem serije priča u listu Strand, koje pokrivaju vremenski period od 1880. do 1914. godine.
O nemu je pisao i Adrijan Konan Dojl, najmlađi sin čuvenog pisca, u saradnji Džonom Diksonom Karom, dopisavši više od desetak avantura ovog čuvenog analitičara, mnogo godina nakon očeve smrti, uprkos tome što su zli jezici govorili, da on kao plejboj samo nalazi načina da živi od očeve slave.
Šerlok Holms ostaće, i bezmalo 130 godina kasnije, omiljeni karakter svih onih koji od književnosti i filma više od pukog opuštanja ili učenja, izazov za moždane vijuge, a sam lik imao mnogo inkarnacija, od lovca na vampire do tinejdžerskog borca protiv kriminala.
Ušao u Ginisovu knjigu rekorda
Popularnost izmišljenog detektiva potvrđuje činjenica da se u Ginisovoj knjizi rekorda Homls navodi kao "najportretiraniji lik na filmu", sa čak sedamdesetak glumaca koji ga su tumačili u više od 200 filmova.
Holmsovo prvo pojavljivanje na filmu bilo je 1900. godine u nemom filmu "Sherlock Holmes Baffled", koji je trajao svega trideset sekundi.
Dr Votson kao žena
Među ekranizacijama bilo je i veoma kreativnih, tako se novi "Čarlijev anđeo" Lusi Lu pojavljuje kao ženski Votson u savremenoj Si-Bi-Esovoj veriziji "Elementary" sa Džonom Li Milerom kao Holmsom.
Kultnom se i danas samatra TV adaptacija Šerloka Homsa koju je snimila Granada. Serija je premijerno emitovana 1984. godine, a u roli ekcentričnog istraživača pojavljuje se glumac Džeremi Bret dok Votsona igra Dejvid Burk.
Ekranizovano je 42 od ukupno 60 originalnih Dojlovih priča, a ova verzija smatra najuvjerljivijom, a Bret najboljim Šerlokom do danas.
Benedikt Kamberbač i Martin Šin
Godine 2009. producentska kuća Vorner bros odlučila se za serijal filmova o slavnom detektivu pod rediteljskom palicom Gaja Ričija, a slavnog detektiva tumačio je Robert Dauni Džunior, dok je dr Votson Džud Lo. Holms je predstavljen kao svojevrsni viktorijanski agent 007, a publika je odlično reagovala na Daunijev talenat.
Glumac Bazil Retboun kao Šerlok Holms pojavio se u čak 14 holivudskih filmova snimljenih u periodu od 1939. do 1946. godine, a još dugo godina kasnije mnogi će se zaklinjati da je on ostao, suštinski, Holms za mnoge gledaoce.
U filmu čuvenog Bilija Vajldera "Privatni život Šerloka Holmsa" 1970. godine. Robert Stivens napravio je briljantno nekonvencionalni lik Holmsa.
Uzbudljivu ulogu tumačeći poznatog detektivag 1959. godine ostvario je Piter Kušing u "Baskervilskom psu", sa Kristoferom Lijem kao ser Henrijem Baskervilom.
Kanadski glumac Kristofer Plamer, najpoznatiji po ulozi strogog oca u Oskarima nagrađenom filmu "Moje pesme, moji snovi", ostvario je zapažene uloge igrajući najpoznatijeg detektiva u filmovima „Silver Blaze" iz 1977. i „Murder by Decree" iz 1979. godine.
Sam Baster Kiton režirao je i glumio u nemom filmu „Sherlock, Jr" iz 1924. godine. U ovoj komediji on je mladi kino-operater koji se bori za naklonost lepe devojke i sanja da je detektiv, poput svog idola.
Popularni Rupert Everet odigrao je dendi Šerloka Holmsa 2004. u britanskom TV filmu "Sherlock Holmes and the Case of the Silk Stocking", međutim ova adaptacija nije dobila baš najbolje kritike.
Piter Kuk igrao je Šerloka u britanskoj komediji "Baskervilski pas" iz 1978. godine, ali. uprkos tada izuzetnoj ekipi komičara u kojoj je bio i Dadli Mur, film nije postigao veći uspeh. Tom Bejker je ubrzo nakon napuštanja serijala "Doctor Who", ogrnuo plašt i uzeo lupu u ruke zbog četiri epizode serijala „Baskervilski pas" koje je radio Bi-Bi-Si, 1983. godine.
Ni američki glumac Čarlton Heston, poznat po epskim ulogama Jude u filmu "Ben Hur" i Mojsija u "Deset Božijih zapovesti" nije odoleo izazovu da se oproba kao Šerlok. Prilično kruto i usiljeno je igrao Holmsa u teve verziji predstave "Crucifer of Blood", iz osamdesetih godina.
Čak se Rodžer Mur, jedan od glumaca prepoznatljivih po ulozi tajnog agenta 007 oprobao kao Šerlok i to u filmu "Sherlock Holmes in New York" iz 1976. godine. On je igrao Holmsa koji sa Votsonom odlazi u SAD, tačnije u Njujork, kako bi istražili novu Moriartijevu pretnju.
U još jednoj komičnoj verziji priče o najčuvenijem detektivu na svetu iz 1988. godine nazvanoj "Vithout a Clue" ser Majkl Kejn igra neobičnog Šerloka Holmsa. On tumači marionetu koju je stvorio Dr Votson, koga igra sjajni Ben Kingsl, kako bi inkognito rešio važan slučaj.
Neobični Kristofer Li, poznat kao jedan do prvih tumača lika Grofa Drakule, je čuvenog londonskog detektiva, tokom svoje skoro 70 godina duge karijere, igrao čak u tri navrata. On je najpre imao priliku da izbliza posmatra druge glumce koji igraju Holmsa, kada se pojavio kao Ser Henri 1959. u već pomenutoj adaptaciji "Baskervislkog psa", ali kao Šerlokov mlađi brat u filmu "The Private Life of Sherlock Holmes".
Onda je sam zaigrao velikog istražitelja, prvo u crno-belom filmu iz 1962. godine „Sherlock Holmes and the Deadly Necklace", ali i mnogo godina kasnije u još dva ostvarenja: "Incident at Victoria Falls", snimljenom 1991. godine i „Sherlock Holmes and the Leading Lady" koji ne nastao 1992. godine.
Džeremi Ajrons, koji se se vizuelno čini kao savršen kandidat da igra Holmsa, u liku detektiva pokazao se u šou "Saturdai Night Live" 1991. godine.
Godine 1977. u filmu "The Strange Case of the End of Civilization As We Know It" lik Artura Šerloka Holmsa, unuka originalnog detektiva igra komičar Džon Kliz.
U Kanadi se 1997. pojavila dečija serija "Avanture Širli Homs" u kojoj je glavna junakinja tinejdžerka rešava miterije u svojoj školi.
Čak je i doktor Gregori Haus, koga briljantno igra Hju Lori, zamišljen kao savremena verzija Holmsa - briljanti, ali arogantni lekar koji, koristeći najsitnije detalje, uspeva da postavi najsloženije dijagnoze.
I broj njegovog stana je 221b, a njegovo prezime "Haus" zapravo predstavlja jedninu imenice "homs", što je izgovor prezimena slavnog detektiva.
PROČITAJTE JOŠ:
EKSPRES NA OPROŠTAJU OZIJA OZBORNA I BLEK SABAT: Njihov đavo je ipak bio dobar lik, Kardašijane ćemo im oprostiti
PRECIZAN I METODIČAN, ALI POSEŽE ZA OPIJUMOM
Holms je, po Dojlovoj zamisli, čuven po rešavanju slučajeva pažljivim posmatranjem i logičkim zaključivanjem, zato se često bavi problemima koji su za druge istražitelje preteški.
Nasuprot Holmsovoj preciznosti i metodičnosti u istragama stoji njegova sklonost neredu u ličnom životu i temperament u kojem se smenjuju periodi neobuzdane energije i potpune melanholije, kada često poseže za opijumom. Takođe, pri rešavanju slučajeva ponekad se koristi varkom, majstor je prerušavanja, a katkad ne preže ni pred kršenjem zakona. Važnu ulogu u pronalaženju rešenja redovno igraju sitni tragovi: Holms, na primer, razlikuje duvan prema pepelu, a iz veličine otiska cipele dedukuje visinu počinioca.
Stan u ulici Bejker 221b i danas postoji i još uvek je opremljen tako da izgleda kao u viktorijansko doba. Stan je služio i za snimanje filmova, a posetioci ovog svojevrsnog muzeja mogu da sede u Holmsovoj stolici pored kamina i da poziraju za slikanje.
Komentari
