TITO I DALJE POČASNI ČLAN SRPSKE AKADEMIJE NAUKA

Srpska akademija nauka i umetnosi predstavlja kulturnu nacionalnu ustanovu Srbije. Počeci njenog rada datiraju od 7. novembra 1841. godine kada je osnovano Društvo srpske slovesnosti (DSS). U svoja dva veka postojanja SANU je za počasne članove  birala najumnije ljude koji su zadužili srpski narod svojim znanjem, radom i unapređenjem nauke.

Tako je stvorena lista počasnih članova Akademije, među kojima se, rame uz rame sa Jovanom Jovanovićem Zmajem, Mišom Anastasijevićem, Jevremom Grujićem, Svetozarom Miletićem, Vilijamom Gledstonom, 1948. godine našao i Josip Broz Tito kao osoba kojoj je dodeljena ova titula i koji se i dalje nalazi listi počasnih članova.

Na nekim društvenim mrežama, kada se pojavila lista, počela je polemika o svrsi daljeg opstanka Josipa Broza među počasnim članovima SANU, kao i rasprava o tome čime je on zaslužio da se tu nađe.

Zbog jačanja liberalne struje, koja je bila kritički usmerena prema vlasti, Društvo srpske slovesnosti je suspendovano u januaru 1864. Sa radom su nastavili 29. juna iste godine osnivanjem Srpskog učenog društva (SUD). To društvo osnovano je sa ciljem da proučava srpski jezik i da na njemu propagira nauke. Međutim, vremenom je došlo do neslaganja među članovima društva, tačnije između liberala i konzervativaca. Liberali su verovali da je njihov osnovni zadatak prosvećivanje naroda, dok su se konzervativci zalagali za naučni rad. Kako su razlike bile nepomirljive, 1886. godine osnovana je Srpska kraljevska akademija.

Posle Drugog svetskog rata zvanični naziv ustanove promenjen je u Srpska akademija nauka, a od 1960. godine u Srpska akademija nauka i umetnosti.

Prvi predsednik Srpske kraljevske akademije bio je Josif Pančić.

SANU broji dosta članova koji su raspoređeni po odeljenjima. Tokom godina mnogi velikani, kako naši, tako i inostrani, našli su se među članovima Akademije. Dosta njih je dobilo mesto počasnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti, a neki od njih su i danas sastavni deo kulturnog života u Srbiji. Izdvojićemo one koji su svima dobro poznati, a mnogi i ne znaju da su oni ostavili velikog traga u ovoj, za nas veoma značajnoj, ustanovi.

Jovan Jovanović Zmaj

Svakako jedan od istaknutijih članova bio je lekar, pesnik i književnik, Jovan Jovanović Zmaj. On je rođen u Novom Sadu 1883. godine i tokom života radio je kao upravnik Teklijanijuma, lekar u više gradova  i dramaturg Narodnog pozorišta u Beogradu. Ipak, najviše će ostati upamćen kao veliki pesnik koji je sa istim zanosom pisao i za decu i za odrasle.

Zmaj je, najpre, bio imenovan za dopisnog člana SUD-a 29.07.1864. godine. Nakon toga postaje korespondentni član 21.01.1862. godine. Počasni član SKA bio je od 15.11.1892, a pravi član Akademije umetnosti postaje od 05.02.1896.

Njegova pristupna beseda bila je "Kraljević Marko i Troglavi Arapin".

Miša Anastasijević, Kapetan Miša

Rođen u Poreču 1803. godine, ovaj trgovac, brodovlasnik i narodni dobrotvor bio je i major, a od kneza Miloša dobio je čin dunavskog kapetana 1833. godine.

Godine 1857. otpočinje izgradnja kapetan-Mišinog zdanja. Pretpostavlja se da je to trebalo da postane dvor njegove ćerke, ali je razvoj političkih događaja naveo Mišu Anastasijevića da ga pokloni svome otečestvu. U tu zgradu kasnije su smešteni: Velika škola, gimnazija, Ministarstvo prosvete, Narodna biblioteka i muzej. Danas se u njoj nalazi Rektorat Univerziteta u Beogradu.

Od 17.02,1863. godine postao je počasni gžčlan DSS-a, a počasni član SUD-a postao je 1865.

Filip Hristić

Filip Hristić bio je dr prava, lični sekretar kneza Miloša, ministar inostranih poslova i prosvete i član Državnog saveta.

Rođen je u Beogradu 1819. godine kao sin Karađorđevog bimbare Hriste Đorđevića.

Hristić je bio redovni član DSS-a od 13.01.1846.

Redovni član SUD-a, tačnije Odseka za istorijske i državne nauke, postaje 29.07.1864.

Počasni član SKA postao je 15.09.1892.

Jevrem Grujić

Rođen u Darosavi 1827. godine, Grujić je bio ministar pravde, ministar unutrašnjih dela, član Državnog saveta i poslanik u Carigradu, Londonu i Parizu.

Redovni član DSS-a postao je 02.01.1855. godine, nakon čega je postao redovni član SUD-a od 20.03.1869. godine.

Sekretar odbora bio je u periodu od 1870. do 1871. godine, a počasni član SKA je od 15.11.1864.

Josip Broz Tito

Josip Broz Tito rođen je u Kumrovecu 1892. godine, najpre je radio kao metalski radnik, a sredinom devedesetih se pridružuje KP i počinje rad na političkoj organizaciji radničkog pokreta. Tito je bio predsednik Jugoslavije od 1945. do svoje smrti, 1980.

Počasni član SANU je od 11.11.1948. godine.

Tito je bio počasni doktor brojnih univerziteta, prvi doktor vojnih nauka i nosilac je svih najviših jugoslovenskih priznanja, kao i nekih inostranih.