SVE SE REĐE VIĐAJU: Bumbarima preti izumiranje zbog klimatskih promena

Bumbari, jedni od najvažnijih oprašivača u prirodi, trenutno su ugroženi, jer njihov broj drastično pada.

Prema podacima jednog novog istraživanja, ovi insekti se mnogo ređe sreću nego ranije - u Severnoj Americi se dvostruko ređe viđaju u svim područjima u odnosu na 1974. godinu. Oni su specijalizovani za raznošenje polen i oplodnju mnogih vrsta biljaka, među kojima su i poljoprivredna dobra, kao što su, borovnice i tikvice, piše Index.hr.

Nekoliko nekada čestih vrsta bumbara nestalo je iz mnogih područja u kojima su se mogli videti, pa su postali lokalno istrebljeni na ovim mestima.

U novoj studiji, objavljenoj u časopisu Science, istraživači su koristili složeni proces kako bi utvrdili jesu li za opadanje broja bumbara krive klimatske promene.

Naučnici su istraživali zastupljenost 66 vrsta bumbara na dva kontinenta i utvrdili da u područjima koja su postala toplija u poslednjih nekoliko godina ili u kojima su zzabeležene ekstremne promene temperature, ređe možemo videti bumbare. U Evropi je njihov broj pao za 17 posto u odnosu na početak 20. veka.

Prema pristupu ovih naučnika, "klimatski haos" je glavni krivac za opadanje broja bumbara.

"Ovaj pad povezan je s time što su vrste bile primorane trpeti temperature s kojima se ranije nisu susrele", kaže vodeći naučnik studije Peter Soroje, student postdiplomskih studija sa Univerziteta u Otavi i ističe da nestanak bumbara u određenom području znači da su se ili preselili ili izumrli.

Njihova prilagodljivost ima granice

Odavno je poznato da bumbarima više odgovara hladnije vreme, jer oni imaju sposobnost proizvesti toplinu tokom leta, zbog čega su često jedan od prvih insekata koje vidimo u proleće. Kod većine vrsta nije ustanovljeno koliko toplinski valovi i promene vremena utiču na njih, ali autori studije ističu da čak i njihova velika prilagodljivost promenama ima svoje granice.

Poslednjih pet godina bile su najtoplije zabilježene u poslednjih 14 decenija. Zbog toga je moglo doći do pregrejavanja ovih insekata, što su laboratorijski eksperimenti ustanovili da se može dogoditi, ili je na bumbare sve to indirektno uticalo kroz vegetaciju i cveće, zbog čega su dovedeni do izgladnjivanja.

Povezane vesti - ŽIVOT POSLE VATRE: Žitelji Ostrva kengura ipak veruju u budućnost

Bumbari u većini slučajeva žive godinu dana, a njihove matice zimu najčešće provode u razbacanom lišću ili u zemlji, gde su takođe izložene temperaturnim promenama i pojavama kao što su neočekivano rano topljenje leda i njegovo ponovno formiranje.

To što je broj bumbara opao ozbiljan je problem za životnu sredinu, jer su njihove sposobnosti oprašivanja potrebne mnogim biljkama.

Osim toga, tu je i ekonomski problem - prema nekim procenama, pčele doprinose s više od 15 milijardi dolara ekonomiji SAD-a oprašujući poljoprivredna dobra.

Drugi uzroci smanjenja broja

Klimatske promene nisu jedini razlog koji je uticao na smanjenje broja bumbara. Njih ugrožavaju i neonikotinoidi, pesticidi koji su veoma otrovni za sve vrste pčela, kao i uništavanje staništa pretvaranjem određenih divljih područja u obradive površine, širenje patogena i oslobađanje pčela koje nisu s tih prostora, a koje se donose u određena područja radi oprašivanja.

"Ova studija će privući pažnju naučnika na ulogu koju klimatske promene mogu imati na opadanje broja bumbara. Njihovi podaci pokazuju da promene klime mogu u velikom broju objasniti smanjenje broja, ali da to nije jedini razlog koji treba posmatrati", kaže Heather Hines, istraživačica sa Univerziteta u Pensilvaniji, koja nije učestvovala u ovom istraživanju.