INTERVJU, KECMANOVIĆ: Puzajuća likvidacija Republike Srpske

Nenad Kecmanović, politikolog, politički analitičar, sociolog, doktor i profesor političkih nauka, publicista, član Senata, i specijalni savetnik predsednika Republike Srpske za Ekspres govori o pritiscima i namerma međunarodne zajednice o budućem statusu Republike Srpske 

EKSPRES:Velika prašina podigla se u BiH zbog obeležavanja Dana državnosti RS početkom godine - 9.januara. Šta su po Vama sledeći koraci koje možemo očekivati kada je upitanju pritisak na RS?

-Jedan od sljedećih koraka biće promjena imena RS. Prethodni koraci su bili promjena grba, himne, zastave, onda je uslijedila izmjena imena gradova u kojima se pominjalo srpsko kao npr. Srpsko Sarajevo, Srbinje itd. Sada je evo na red došao i datum Dana RS. Ako je Srpsko Sarajevo postalo Istočno Sarajevo da ne bi vrijeđalo nacionalnu ravnopravnost nesrba koji tu žive, po istoj logici će i Srpska Republika postati Istočna republika. Radi se očigledno o sistematskom brisanju svih identitetskih obilježja srpskog naroda u BiH, jerpredstavljaju prepereku integraciji unitarizaciji, centralizaciji, stvaranju jedinstvene države.

EKSPRES: Šta je rešenje za RS, kako da izađe iz ovog problema, da li rešenje raspisivanje novog refernduma? Da li može da očekuje podršku Beograda u ovoj priči?

-Sve što sam naveo djelo je trojice inostranih članova Ustavnog suda BiH koji zajedno sa bošnjačkim sudijama sistematski nadglasavaju srpske i hrvatske. Ustavni sud BiH je praktično zamjenio diktaturu v.p. (visoki predstavnik) sa bonskim ovlašćenjima i mnogo je efikasniji u kršenju Dejtona. Dok je v.p. nametnute odluke ipak morao da, pritiscima i ucjenama, bar naknadno verifikuje u Skupštini RS, Ustavni sud kao nezavisna grana vlasti djeluje bezprizivno. Zato je neophodan referendum o tome da inostrane sudije treba da odu. Njihov dejtonski rok trajanja istekao je još prije deset godina.     Neku vrstu rezerve Vučić je izrazio povodom onog prvog ranije najavljenog referenduma o vraćanju pravosuđa i nadležnost RS. Istim povodom se i opozicija uzdržala prilikom glasanja u Skupštini i odluka je donesena većinom glasova. Zato je Dodik taj referendum odgodio i dao prednost referendumu o Ustavnom sudu BiH za koji postoji ne samo konsenzus vlasti i opozcije u Srpskoj, nego i podrška Beograda. Bezmalo čitava vlada Srbije na čelu sa premijerom učestvovali su u proslavi Dana Republike osporenog 9. januara. Izlaz za Srpsku je rehabilitacija izvornog Dejtonskog sporazuma putem serije  referenduma kojim će vratiti ono što joj je nasilno oduzeto.

EKSPRES:  Da li priča o RS ustvari postaje uvod u promenu Dejtonskog sporazuma?

- O tome ne treba da nagađamo. Ukidanje 9. januara je početak novog ciklusa promjena. Tokom deset posljednjih godina, aktuelna politička garnitura na vlasti u Srpskoj je bila zaustavila proces otimanja entitetskih nadležnosti, nametanja zakona, smjena političara. Sada, međutim, spoljni faktor koristi podijeljenost u vlasti RS za pokretanja novog ciklusa revizije Dejtona. V. Incko je to jasno i glasno najavio onomad na predavanju u Londonskoj školi za ekonomiju i politiku. Doslovno je rekao da se “međunarodna zajednica u BiH mora vratiti na metode iz prve decenije primjene Dejtona”. Da podsjetim to su bili mandati V. Petriča i Pedija Ešdauna kada je izvršena radikalna redukcija autornomije RS.  To se više ne može nazivati “promjena Dejtonskog sporazuma” jer je već do sada itekako promijenjen i taj kvantitet promjena prelazi u kvalitet - puzajuću likvidaciju Republike Srpske.