KINOTEKA: Ciklus filmova Gojka Mitića, zaboravljene zvezde nemačkog vesterna

Gojko Mitić, rođeni Leskovčanin, kao mladić se bavio različitim sportovima, gimnastikom, fudbalom, veslanjem, džudom i mačevanjem. Zahvaljujući svom izgledu i veštini, filmsku karijeru započeo je kao kaskader u jugoslovenskim filmovima, a slavu dosegao u nemačkim vesternima

Jugosloven Gojko Mitić napravio je značajnu karijeru u nekadašnjoj istočnoj, a kasnije i u ujedinjenoj Nemačkoj, o čemu se u Srbiji do sada malo znalo.

Najpoznatiji je po uloga indijanaca u avanturističkim filmovima šezdesetih i sedamdesetih godina prošlog veka. Povodom njegovog dolaska u Srbiju, Jugoslovenska kinoteka je pripremila ciklus filmova u kojima je Gojko ostvario zapažene uloge.

Ciklus je na program do  petka, 24.februara, u novoj zgradi Jugoslovenske kinoteke, a gost Goethe instituta i Jugoslovenske kinoteke Gojko Mitić pokloniće se domaćoj publici u sredu u 18h, pred projekciju filma “Apaši”, kojom prilikom će mu biti dodeljena Plaketa JK.

PROGRAM:

Sreda 22.2.

18:00 APAŠI (DRN/RUM/SSSR, 1972)

Ul. Gojko Mitić, Milan Beli

20:30 OSCEROLA (DRN 1972)

Ul. Gojko Mitić, Horst Šulce

Četvrtak 23.2.

18:00 VINETU - 2.DEO (DRN/FR/IT/JUG, 1964)

Ul. Gojko Mitić, Pjer Bris

20:30 MEĐU JASTREBOVIMA (DRN/JUG/IT/FR, 1964)

Ul. Gojko Mitić, Pjer Bris

Petak 24.2.

18:00 KRVNA BRAĆA/BRAĆA PO KRVI (DRN, 1972)

Ul. Gojko Mitić, Din Rid

20:30 VINETU: MIT JE ŽIV (NEM, 2016)

Ul. Gojko Mitić, Nik Kselilaj

SLOVO O GOJKU INDIJANCU

Odmah po završetku Drugog svetskog rata, Nemačka je podeljena na dve države. U Istočnoj Nemačkoj (NDR – Nemačka Demokratska Republika) dva filmska studija, „Tobijas” (Tobias) i UFA (UFA), spojila su se u jedno filmsko udruženje „Filmaktiv” (Filmaktiv).

Država, koja je posedovala tu organizaciju, nedugo zatim ugasila je udruženje i pretvorila ga u studio koji je bio glavni predstavnik filmske proizvodnje u NDR-u – DEFA (DEFA – Deutsche Film-Aktiengesellschaft). Od osnivanja studija, cilj je bio da se povrati preko potrebna radna snaga, filmski autori i ostali stručnjaci za izradu filmova, filmske zanatlije, zarad ponovnog oživljavanja filmske industrije. Iza takve ideje stajalo je uverenje da film treba smatrati glavnim medijem za edukaciju naroda, koje je preuzeto iz SSSR-a.

DEFA je u prvim godinama svoga postojanja realizovala filmske projekte koji su se bavili tragedijom nemačkog naroda i njegovog razorenog identiteta kao posledice poslednjeg rata. Godine ponovne izgradnje zemlje i filmske industrije donele su i nove teme i nove priče o kojima su pravljeni filmovi. Međutim, autorske ekipe nisu imale slobodu da se na kritički način bave savremenim načinom života u novoj Nemačkoj zbog konstantne kontrole državne cenzorske komisije. Rukovodioci filmskog studija kasnije su ipak izašli u susret mlađim generacijama i dozvolili da se prave filmovi zabavnog i pristupačnijeg karaktera, počev od mjuzikla, detektivskih priča, adaptacija poznatih romana…

Među te novitete uključili su i vesterne, poznate i pod nazivom „vurst vestern” (Würst Western). To uopšte ne iznenađuje budući da su Nemci takođe imali romane o starom američkom Divljem zapadu iz pera Karla Maja, čija su dela bila popularna. Pošto su zapadnonemačke filmadžije otkrile jugoslovenske pejzaže, i istočnonemački producenti počeli su da koriste ta mesta kao idealna za svoje vesterne. Tokom potrage za lokacijama i potencijalnim glumcima, zapazili su fotografije Gojka Mitića u arhivi kartoteke naših, jugoslovenskih filmskih stvaralaca.

Gojko Mitić rođen je u Leskovcu 1940. godine. Kao mladić bavio se različitim sportovima, gimnastikom, fudbalom, veslanjem, džudom i mačevanjem. Po završenoj gimnaziji preselio se u Beograd i upisao na Visoku školu za fizičku kulturu. Zahvaljujući svom izgledu i veštini u više sportskih disciplina, filmsku karijeru započeo je kao kaskader u jugoslovenskim filmovima.

Po njegovom otkrivanju u filmskim arhivama, DEFA ga poziva u Berlin radi saradnje. Odskočna daska za Mitića bio je film "Sinovi velike medvedice" (Die Söhne der großen Bärin, 1966), njegova prva glavna uloga. Tokom sledećih godina, Gojko Mitić nastavio je da tumači likove Indijanaca i postao veoma popularna i omiljena ličnost u Nemačkoj, što je i dan-danas. Čak je i jedan asteroid nazvan po njemu (147595) Gojkomitić. U dugoj karijeri, osim u ulogama Indijanaca na filmu, pokazao se i dokazao kao ozbiljan glumac i u drugim filmskim žanrovima, a van filmskog platna i na pozorišnim daskama.

Zanimljivo je primetiti koliko je dubok i pozitivan trag Mitić ostavio u nemačkoj kulturi, za razliku od naše zemlje, gde je publika samo u osnovnim crtama bila upoznata s njegovim radom u Nemačkoj, preko filmova koje je snimio i intervjua koje je dao za našu štampu.

Nažalost, današnji novinari svoju pažnju usmeravaju na savremene „zvezde” kiča i šunda i promovišu ih preko štampe i interneta kao uzore mladima. Zbog takvog pristupa i stava u promociji, u poslednje dve decenije naša javnost, naša publika, preko štampe i drugih medija ne dobija informacije o pravim ljudima i pravim vrednostima, bez obzira na to iz koje su oblasti, da li su mladi ili stari, da li su iz sadašnjosti ili iz prošlosti…

Takav pristup može se odnositi i na našeg glumca Gojka Mitića, koji je, kod kuće nezapažen, dokazao svojim vrednim radom da uvek postoji mogućnost izbora, kao i mogućnost da postigneš nešto u životu. Taj će uspeh ipak biti zapamćen i ostati kao uzor mladim generacijama.