Priče o velikanima

Ako volite Beograd onda MORATE ZNATI ko je NIKOLA DOBROVIĆ

Bez obzira na to da li ste u prestonici Srbije rođeni ili ste "dođoš" koji je zavoleo Beograd svim svojim srcem, trebalo bi da znate nešto o zgradama koje vas okružuju, o ljudima zahvaljujućima kojima je naš grad toliko lep. Nikola Dobrović je jedan od tih ljudi.

Nikola Dobrović je bio akademik, univerzitetski profesor, izuzetan arhitekta i urbanista. Rođen je 1897, školovao se, radio i gradio u različitim državama koje su menjale imena i granice.

Najmlađi brat Petra Dobrovića, slikara, rođen je u Pečuju. U Pragu je završio čuveni Češki tehnički univerzitet, jedan od vodećih u Evropi. Njegove građevine nalaze se u Pragu, Dubrovniku, Herceg Novom, Igalu.

Jedino Dobrovićevo delo u Srbiji je ansambl zgrada Ministarstva odbrane i Generalštaba Vojske Jugoslavije, građen između 1956. i 1963. Zgrade su pogođene tokom NATO bombardovanja, 1999, u dva navrata, u noći između 29. i 30 aprila i urušene. Dobrovićev Generalštab se od 2005. nalazi u Katalogu nepokretnih kulturnih dobara na teritoriji grada Beograda.

Izložbom "Pod zastavama modernih pokreta", u Galeriji SANU je 2022. godine počelo obeležavanje godine posvećene Nikoli Dobroviću. Ovom obeležavanju pridružuju se i Obrazovno naučni program RTS-a, dokumentarnim filmom, nazvanim po citatu prof. arh. Božidara Milića: "Arhitekta ne mora biti urbanista, ali urbanista mora biti arhitekta".

Ekipa dokumentarnog filma zabeležila je trenutno stanje svih Dobrovićevih zgrada, izgrađenih od 1931. do 1963, u Dubrovniku, na ostrvu Lopud, Herceg Novom, Igalu. U emisiji će biti prvi put objavljene fotografije jedne zgrade dvočlanog ansambla ansambla Generalšzaba, snimljene iz druge urušene zgrade, neposerdno posle bombardovanja.

*Izvor: RTS/Promo/Bojana Kovačević*Generalštab 1999.

Učestvuju autori izložbe prof. dr Marta Vukotić Lazar i arh. Bojan Kovačević. O bogatoj arhivskoj građi koja se upravo digitalizuje govori akademik Aleksandar Kostić, upravnik AVA I Centra za digitalizaciju SANU.

U ovom dokumentarnom filmu, osvetljena je i zanimljiva, jedinstvena, bujna ličnost Nikole Dobrovića, čoveka duboke koncentracije i fokusiranosti, strasti, posvećenosti pojedinim projektima, ali i viziji grada kao celini. Dobrović je među savremenicima, ali i naručiocima posla, bio poznat kao čovek koji je išao ispred svog vremena, nije pravio ustupke i kompromise, nepokolebljiv u svojim zamislima, poznat kao i prilično nezgodan za saradnju.

O tome kakva je bio osoba, govori Vesna Pešić, sociolog, sestričina Ivanke Dobrović, Nikoline supruge. O sećanjima, na svog profesora, kao i o njegovom delu, ulozi u Urbanističkom institutu, odnosu prema gradu i njegovim stanovnicima, govore bivši Dobrovićevi studenti, danas ugledni stručnjaci koji su gradili Beograd, predavali studentima Arhitektonskog fakulteta i autori su brojnih knjiga i studija: prof.arh. Aleksandar Stjepanović, arh. Živojin Bata Kara Pešić, arh.Dragoljub Bakić, arh.Đorđe Bobić. Sagovornici pominju časnu drskost Nikole Dobrovića, i koren njegove nepokolebljivosti koja je ponekad izgledala kao drskost i prekost, nalaze u izvanrednom obrazovanju, sigurnosti u sopstveno znanje i poštovanju profesionalne etike.

Dokumentarni film će biti prikazan 4. avgusta na RTS 2 od 14:10 časova.

Preminuo jedan od naših najznačajnijih arhitekata