SVEDOČENJE IZ LOGORA JASTREBARSKO: Deca iz pakla

Neko je iz očaja zabeležio: "Kad ne bi bilo dece, ratovi bi sigurno bili manje strašni". A hroničari Kozare su zapisali da se rat surovo poigrao sa sudbinama 23.858 njene dece. Oni su u leto 1942. zverski otrgnuti iz majčinog naručja. Ubicama su brojevi bili dovoljni.

Od svih knjiga, sećanja i svedočenja o stradanju dece sa Kozare u ustaškim koncentracionim logorima za decu, najpotresnije je svedočenje Dragoja Lukića, čoveka koji je i sam bio u dečjem logoru Jastrebarsko, a strašna svedočenja sveo je u knjigu "Rat i djeca Kozare".

Piscu se vraćaju sećanja dok hoda prostorom bivšeg logora:

"Jula 1942. prošao sam kraj visokog zida. Na kapiji su visila tri čoveka i okačena tabla ispod njihovih iskrvavljenih nogu. Na njoj je pisalo: "Uhvaćeni partizani sa Kozare". Našao sam se u dvorištu koje je sve vreme rata bilo prepuno ljudi i žena, majki sa Kozare u čijim naručjima su vrištala žedna deca na julskom suncu. Neka čudna drhtavica poče da me trese i u rečima postadoh nesiguran. Misli mi se izmešaše sa slikama užasa što sam ih ovde u ratu doživeo. I kao da opet čujem krike Mike Mandića iz sela Turjaka, koja se junački suprotstavlja ustašama, nije dopuštala da joj oduzmu dvogodišnjeg unuku Luku. Ubili su ih tu kraj zida. I Stoja Čekić iz Grbovaca, prvo je molila a onda se snažno opirala ne dajući sina Marka. Izgurali su je sa detetom na kapiju. Nije se više vratila..."

"Vidim i moju strinu Jovanku kako skrušena stoji, spremna da podeli sudbinu svojih pet kćeri. Uzimali su jednu po jednu, ali kada su došli po sina jedinca Đoku, skočila je kao lavica. Streljali su ih u zagrljaju. Onda je dugački stroj žena sa decom ispružen pored zida, počeo da se povija i lomi. Majke su padale licem prema zemlji...".

Opširinije izvode iz knjige "Rat i djeca Kozare" pročitajte u novom broju Ekspresa koji je od danas na kisocima.