Vinča i iskopine koje do sada nismo videli

Kao što je poznato, Vinča - Belo brdo je jedno od najznačajnijih praistorijskih nalazišta u jugoistočnoj Evropi, koje krije devet metara debeo sloj u kojem su zabeležene gotovo sve etape života na ovom mestu počevši od 5800. godine stare ere pa sve do naših dana. Na ovom mestu sa tako dugim kontinuitetom života posebno su značajni slojevi neolitskog perioda koji su dali materijalnu kulturu izuzetnog zanatskog umeća i prefinjenog ukusa. Najpoznatije su vinčanske figurine, najčešće u obliku ljudske figure izrađene od terakote. 

Od 2010. godine traju napori da se deo nalazišta koji je pogođen klizištem spasi i istraži pre nego što prirodni procesi odnesu vredne podatke i dragocene predmete u nepovrat. Na zaštiti Vinče angažovan je interdisciplinarni tim koji je tokom prethodnih 11 godina predano radio na spašavanju ovog izuzetnog kulturnog blaga.

Na ovoj izložbi biće prikazani rezultati rada arheologa, geologa, geofizičara, antropologa, inženjera, geodeta, konzervatora, od kojih je svako doprineo zaštiti, proučavanju i prezentaciji arheološkog nalazišta u Vinči. 

Izložba je osmišljena u dve celine. Jedna celina prikazuje metodologije i procedure koje su primenjene u okviru zaštitnih iskopavanja na Vinči, dok su u drugoj celini izdvojeni najznačajniji i najzanimljiviji rezultati sa ovih istraživanja. S obzirom na to da je tokom prethodnih nekoliko godina istraživan najmlađi sloj Vinče koji datira u srednji vek, publika će imati prilike da se upozna i sa tim aspektom nalazišta. Istražen je deo velike srednjovekovne nekropole, a novo otkrivenih više od 300 grobova datiraju iz perioda između 9 i 14 veka nove ere. Pored toga prikazan je i materijal praistorijske epohe od neolita do bronzanog doba. 

Izložba je realizovana u saradnji Filozofskog fakulteta u Beogradu sa gradskim i republičkim institucijama kulture, a takođe predstavlja i deo monitoringa Kapitalnog projekta od značaja za Republiku Srbiju i Projekta sanacije Vinče koji je pomogla Ambasada SAD. 

Izložba će biti otvorena u Galeriji nauke i tehnike Srpske akademije nauka i umetnosti do 30. aprila. 2022. godine.