Svet
27.08.2022. 07:10
Svet
29.09.2022. 15:05
Mihailo Paunović
Nedelja odluka
Politička kriza u Crnoj Gori ili "ćeranje na veliko"
Kad god pomislite da politička situacija u Crnoj Gori ne može da bude komplikovanija, pojavi se nova kriza koja vas demantuje. Tako je bilo i ovaj put.
Višemesečna kriza nedavno je dobila novo poglavlje i posebno je složena za obične posmatrače koji ukoliko nisu dobro obavešteni teško mogu da razumeju ozbiljnost institucionalne i ustavne krize u kojoj se Crna Gora nalazi.
Komšije su u političku pat poziciju došle poslednjim pokušajem da se u Crnoj Gori predloži novi mandatar za sastav vlade nakon što je Dritanu Abazoviću izglasano nepoverenje u parlamentu.
Za novog mandatara predložen je Miodrag Lekić, nekadašnji ministar spoljnih poslova Crne Gore i bivši ambasador u Rimu (Savezne Republike Jugoslavije).
Međutim, Milo Đukanović odbio je predlog da Lekić bude mandatar za sastav nove vlade, obrazloživši da mu nisu dostavljeni potpisi 41 poslanika, odnosno potrebne skupštinske većine.
"Javnost je od pojedinih predstavnika partija koji su učestvovali u konstituisanju tog predloga obaviještena da je on dobio samo verbalnu podršku i da potpise podrške nijesu dali poslanici URA-e, SNP-a i CIVIS-a“, saopšteno je iz kabineta predsednika.
Svet
21.09.2022. 07:46
"Milo Đukanović postupio u skladu s Ustavom"
Osim što je odbio da mandat poveri Lekiću, Đukanović je Skupštini Crne Gore uputio zahtev za skraćenje mandata aktuelnom sazivu. Ukoliko mu uspe, to znači samo jedno – raspisivanje vanrednih izbora.
"Nema drugog ustavnog puta osim parlamentarnih izbora“, rekao je nedavno Đukanović.
Na njegov predlog, predsednica Skupštine Danijela Đurović zakazala je sednicu za petak, 30. septembar na kojoj bi trebalo da se razmatraju dalji koraci.
Đukanovićevi politički protivnici mu nisu ostali dužni. Partije koje su podržale Lekićev izbor tvrde da je Đukanović prekršio Ustav jer na razgovore o mandataru za sastav vlade nije pozvao sve predstavnike političkih partija. Zbog toga odbijaju da raspuste Skupštinu i podneli su inicijativu o razrešenju Mila Đukanovića.
Uprošćeno do koske, ovako izgleda trenutna politička situacija u Crnoj Gori. Koliko god bila jednostavno objašnjena, priča je takva da sa sobom postavlja niz pitanja: u kojim situacijama se raspušta Skupština Crne Gore, kolika je u tome uloga predsednika i ko odlučuje o tome da li je predsednik prekršio Ustav?
Svet
23.09.2022. 17:10
Nema Lek(ić)a za Mila
Odgovore na navedena pitanja dala je Aleksandra Vukašinović, magistar ustavnog prava Univerziteta u Granadi, u autorskom tekstu za "Vijesti online“.
Ona u tekstu koji nosi naslov "Igra bez pravila“ objašnjava da Skupština ne može da preuzme ulogu Ustavnog suda u postupku ocene da li je predsednik povredio Ustav, kao što ni predsednik ne može samovoljno "ukazom“ da raspusti Skupštinu.
"Da smo eksperti samo u jednom pokazuje praksa: u prepoznavanju pravnih praznina i arbitrarnom tumačenju ustavnih normi, u korist partijskih političkih interesa, a na štetu države i građana. Onamo gdje Ustav ne ostavlja nikakav prostor za drugačije tumačenje je jasan: postupak razrješavanja Predsjednika zbog povrede Ustava bez odluke Ustavnog suda je formalno-pravno nemoguć. Član 98 najvišeg pravnog akta precizno normira da ’Predsjednika Crne Gore Skupština može razriješiti kada Ustavni sud utvrdi da je povrijedio Ustav’.
Slijedi, da je postupak razrješavanja Predsjednika neraskidivo povezan sa postupkom odlučivanja da li je Predsjednik povrijedio Ustav koji se vodi pred Ustavnim sudom (član 149 Ustava i član 79 Zakona o Ustavnom sudu), te ukoliko bi se Skupština arbitrarno upustila u procjenu, ta odluka ne bi imala pravnu posljedicu, već bi bila deklaratorne političke prirode. Isto kao što je odluka Skupštine uslovljena odlukom Ustavnog suda u postupku razrješenja Predsjednika, tako u postupku raspuštanja Skupštine, ukaz Predsjednika nema meritorno dejstvo, tj. uslovljen je normama iz člana 92 stav 1 i 2 Ustava: ili eksplicitnom odlukom Vlade ili ako Skupština ne izabere Vladu u roku od 90 dana od kada Predsjednik prvi put predloži mandatara. Ukaz predsjednika, u ovom smislu, kao i postupku donošenja zakona, ima formalističku, zavisnu pravnu prirodu, te Predsjednik Crne Gore nije titular prava na raspuštanje Skupštine, kao što ni Skupština nije samostalni titular prava o razrješenju Predsjednika (bez odluke Ustavnog suda, kao nezamjenljive karike u tom postupku). Sa druge strane Predsjednik države, saglasno članu 84. (4) Ustava, ima ustavno ovlašćenje da podnese Predlog o skraćenju mandata Skupštine, međutim ako Skupština odbije predlog za skraćenje mandata, 30. septembra 2022. godine, Predsjednik nema pravo da ukazom raspušti Skupštinu, već je obavezan poštovati odluku većine poslanika zakonodavnog organa“, piše, između ostalog, Vukašinovićeva.
Svet
15.09.2022. 12:35
"Crna Gora ima tri izbora": Šta će odlučiti?
Dakle, karika bez koje ne može da prođe ni raspuštanje Skupštine ni razrešenje predsednika jeste Ustavni sud Crne Gore. Međutim, upravo deo koji se tiče Ustavnog suda Crne Gore na najbolji način oslikava institucionalnu krizu koja vlada u ovoj državi.
Crna Gora već duže vreme, praktično, funkcioniše bez najviše sudske instance. Od predviđenih sedmoro, Ustavni sud ima svega troje sudija, zbog čega je nemoguće obezbediti kvorum za odlučivanje.
Pošto je za izbor sudija potrebna kvalifikovana većina (tri petine, odnosno dve trećine poslanika), poslanici nikako da se usaglase oko izbora sudija.
Zbog ovakvog stanja u Ustavnom sudu, neizvesno je održavanje lokalnih izbora u Crnoj Gori koji su zakazani za 23. oktobar. Ukoliko u narednom periodu ne bude izabran bar jedan sudija, najverovatnije će doći do odlaganja izbora.
Kada se podvuče crta, ispada da od najviših državnih institucija u Crnoj Gori trenutno u punom kapacitetu funkcioniše samo institucija predsednika države.
Šansa za novu političku krizu kod komšija je 30. septembar. Bez obzira na to kako će taj dan proći, jedno je sigurno – pred Crnom Gorom su nedelje važnih političkih odluka.
Komentari
