Gde je taj Minhen?

Sredinom naredne godine Hrvatsku očekuje popis stanovništva, kada će oko 10.000 popisivača obići hrvatska domaćinstva, evidentirati njihove članove i postaviti im brojna pitanja. Na osnovu odgovora dobiće se jasna slika koliko Hrvatska broji stanovnika, ali i koliko je taj broj opao u odnosu na poslednji popis iz 2011. godine.

Prema popisu stanovništva, rađenom pre skoro 10 godina, Hrvatska je imala gotovo 4,3 miliona stanovnika, od kojih se 90,43 odsto po nacionalnosti izjasnilo kao Hrvati, dok su od nacionalnih manjina najbrojniji bili Srbi, njih 4,36 odsto. Da im je hrvatski maternji jezik, 2011. je potvrdilo 95,6 odsto stanovnika Hrvatske, dok su drugi najveći udeo, od 1,23 odsto, činili oni kojima je maternji jezik – srpski.

Deceniju kasnije u Hrvatskoj se dosta toga promenilo i te promene bi mogle da budu krucijalne kada je reč o tome kako će izgledati podaci budućeg popisa. Stručnjaci nisu optimistični i predviđanja su im takva da bi brojke mogle da budu prilično neprijatne.

Povezane vesti - “Hrvatska gubi polako bitku sa koronavirusom”

Hrvatski politikolog Tado Jurić, koji proučava demografska kretanja, istakao je u razgovoru za hrvatski „Globus“ da nije samo bitno koliko ima Hrvata, već i kakva je dob i funkcionalnost populacije. Kako kaže, od ulaska Hrvatske u Evropsku uniju nestalo je 10 odsto svih učenika i nastalo je 10 odsto više penzionera. Jurić tvrdi da je Hrvatska u poslednjih sedam godina izgubila 50.000 učenika, a dobila 50.000 penzionera.

„U nedavnoj studiji sledili smo konkretne tragove stvarnog života u pojedinim područjima, poput podataka o potrošnji vode u domaćinstvima u Slavoniji. Takvi podaci pokazuju da je u određenim opštinama, ali i većim gradovima došlo do smanjenja potrošnje vode od pet do 20 odsto. To implicira da ljudi nestaju, što depopulacijom, što iseljavanjem. A naša najnovija studija je pokazala da u Hrvatskoj nema više od 3,8 miliona stanovnika. Treba se zapitati odgovara li ikome u Hrvatskoj da se zna tačan broj i razmera iseljavanja. Jer opštine dobijaju sredstva po glavi stanovnika, kao i županije i, na koncu, Hrvatska od Evropske unije. U tom svetlu treba tumačiti nadolazeći popis stanovništva“, navodi Jurić za „Globus“.

Da je Hrvatska verovatno pala ispod četiri miliona stanovnika smatra i profesor Ivan Čipin sa Katedre za demografiju zagrebačkog Ekonomskog fakulteta. On to objašnjava činjenicom da ljudi u vreme otvorenih granica, pogotovo nakon što je Hrvatska ušla u Evropsku uniju, imaju više mogućnosti vezanih za posao, školovanje, mesto stanovanja. Međutim, Čipin smatra da nije smanjenje broja stanovnika ono što bi Hrvatsku trebalo da zabranjiva, već promena u demografskoj strukturi u kojoj u kontinuitetu raste broj i udeo starijih, a smanjuje se mlađi deo populacije, što može da ostavi dalekosežne negativne posledice na ekonomiju i društvo u celini.

„Poslednji talas emigracije iz Hrvatske može se povezati sa ulaskom u Evropsku uniju i otvaranjem većeg dela evropskog tržišta rada za hrvatske građane. Međutim, kod nas nedostaju ozbiljna istraživanja o razlozima za iseljavanje, gotovo sigurno da ekonomski razlozi dominiraju – nezaposlenost, male plate, visoki troškovi života. Ali i drugi, neekonomski razlozi mogu da budu značajan razlog“, smatra Čipin koji veruje da je moguće zaustaviti pad broja stanovnika.

Povezane vesti - INTERVJU IVO JOSIPOVIĆ: Hrvatska se nalazi u ozbiljnoj regresiji

„Moguć je, i postoji samo jedan demografski proces na koji možemo da se oslonimo – migracije. Ne treba očekivati značajniji porast broja rođenih niti smanjenje broja umrlih. Ipak, na migracije država može da utiče. Na koji način i u kojoj meri, ostavljam nosiocima i tvorcima politike da odluče, i nije na nama demografima da odlučujemo ko će se doseljavati u zemlju. Izumreti sigurno nećemo, barem ne u narednih nekoliko vekova“, istakao je Čipin za „Globus“.